Miasto w województwie wielkopolskim, siedziba władz powiatu gnieźnieńskiego. Leży na Pojezierzu Gnieźnieńskim wśród jezior Jelonek, Jez. Świętokrzyskiego i Winiary, na terenie dawnego jeziora plioceńskiego. Pierwsza stolica Polski, siedziba arcybiskupów gnieźnieńskich, siedziba pierwszej metropolii kościelnej, ośrodek akademicki; od 19 grudnia 2009 siedziba kurii prymasowskiej[6]. Miasto wznosi się na siedmiu pagórkach: Lecha, św. Piotra, św. Wawrzyńca, św. Michała, Panieńskim, Krzyżackim i Żnińskim. Obecnie jest siedzibą władz wiejskiej gminy Gniezno i powiatu gnieźnieńskiego. Według danych GUS z 30 czerwca 2010 Gniezno miało 69 526 mieszkańców Gniezno usytuowane jest we wschodniej części województwa wielkopolskiego, ok. 10 km od granicy z województwem kujawsko-pomorskim, w powiecie gnieźnieńskim. Dawniej należało do województwa kaliskiego, od 1768 roku do II rozbioru Polski istniało odrębne województwo gnieźnieńskie. Do czasu reformy administracyjnej w 1999 roku należało do województwa poznańskiego. Miasto znajduje się na Nizinie Wielkopolskiej. Według regionalizacji fizycznogeograficznej Gniezno leży na obszarze mezoregionu Pojezierze Gnieźnieńskie, charakteryzującego się wieloma polodowcowymi jeziorami otoczonymi lasami mieszanymi. Mezoregion ten należy do makroregionu Pojezierze Wielkopolskie

Pierwsi ludzie pojawili się w okolicach Żnina kilkanaście tysięcy lat temu – po ustąpieniu lądolodu skandynawskiego i pojawieniu się tundry. Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą sprzed 10 tysięcy lat – z okresu paleolitu. Liczne znaleziska archeologiczne świadczą o kontaktach Żnina ze światem antycznym. Kontakty takie umożliwiała droga bursztynowa biegnąca od Adriatyku przez Śląsk i Kalisz do Bałtyku. Przebieg tej drogi przedstawia mapa geografa z Aleksandrii, Ptolemeusza (90-168 r. n.e.). Umieszczony na niej gród Auscaucalis na północ od Konina (Setidava) i Kalisza (Calisia) od niedawna identyfikowany jest przez niektórych badaczy z najdawniejszym Żninem. Auscaucalis zostało odwzorowane na antycznej mapie Klaudiusza Ptolemeusza z lat 142-147 naszej ery.

Wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Gąsawa, nad Jeziorem Gąsawskim. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Gąsawa. Pierwsza wzmianka o Gąsawie znajduje się w bulli papieża Innocentego II z 1136 roku. Prawa miejskie posiadała od 1388 roku, w 1934 je utraciła. We wsi znajduje się stadion hokejowy LKS Gąsawa.

Według wzmianek, w XIV wieku osada należała do rodu Nałęczów. Ówcześnie nosiła nazwę Mościska, którą to Mikołaj Nałęcz zmienił na Wenecję, po powrocie ze studiów w Wenecji. Także z jego inicjatywy powstał tu zamek obronny oraz kościół, na miejscu którego do dziś istnieje świątynia z XIX wieku. Jeszcze w wieku XIV Wenecja otrzymała prawa miejskie, które w latach późniejszych zostały jej jednak odebrane. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bydgoskiego.

Wenecja znajduje się na Szlaku Piastowskim. Wiedzie przez nią również trasa Żnińskiej Kolei Powiatowej, która obecnie nie funkcjonuje już jako regularny środek transportu dla okolicznych mieszkańców. Jest to kolej wąskotorowa, posiadająca rozstaw szyn liczący jedynie 60 cm, co sprawia, że są to najwęższe tory kolei publicznej w Europie. W sezonie turystycznym możliwa jest przejażdżka kolejką na trasie: Żnin-Wenecja-Biskupin-Gąsawa.

Jedna z najciekawszych i najliczniej odwiedzanych tras turystycznych w Polsce. Przebiega przez województwo wielkopolskie i województwo kujawsko-pomorskie. Prowadzi z Poznania przez Pobiedziska, Moraczewo, Ostrów Lednicki, Gniezno, Trzemeszno, Mogilno, Strzelno, Kruszwicę, Inowrocław, Kościelec Kujawski, Pakość, Barcin, Lubostroń, Żnin, Wenecję, Biskupin, Gąsawę, Marcinkowo Górne, Rogowo, Giecz do Inowrocławia. Wędrówka po szlaku odtwarza cykliczne przemieszczanie się piastowskich władców i ich dworów pomiędzy czterema grodami, które pełniły stołeczne funkcje.

Termin Pałuki wywodzi się prawdopodobnie od wyrazu łuk, łęk, łęg, oznaczającego trawiastą nizinę pomiędzy gruntami ornymi lub od łukowatego kształtu niewielkich, ale wszechobecnych w tym rejonie wzniesień. Pojawiła się ona po raz pierwszy w źródłach w XIV – u Janka z Czarnkowa, a niedługo później i u Jana Długosza jako terra Palucacensis.Od nazwy ziemi pochodzi również nazwa rodu szlacheckiego Pałuków. Pałuki nigdy nie były odrębną prowincją administracji państwowej dlatego nigdy w historii nie istniała uzasadniona potrzeba określania stolicy tej ziemi. O wadze miast w regionie decydował zmieniający się podział administracyjny państwa, wpływowość obywateli miast lub też po prostu wielkość tychże miast. Pomimo więc braku podstaw historycznych zdarzają się próby określania głównego miasta Pałuk. Największe aspiracje do tego miana

Osada w Biskupinie wiąże się z kręgiem kulturowym kultury łużyckiej, trwającym od środkowej epoki brązu, od ok. XIV w. p.n.e., po wczesną epokę żelaza, czyli do ok. V w. p.n.e. Kultura łużycka to pojęcie archeologiczne, pod którym różni badacze widzieli różne etnosy – Pragermanów lub Illirów. Sprawa przynależności etnicznej Biskupina była wykorzystywana dla celów ideologicznych w sporach dotyczących praw różnych narodów do ziem dzisiejszej Polski. Obecnie powszechnie przyjmuje się za fakt, że przynależności etnicznej kultury łużyckiej, podobnie jak i większości innych pradziejowych kultur archeologicznych, bezdyskusyjnie nie da się ustalić .